Της Άννας Διονυσίου*

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου η αύξηση του πληθυσμού, η υπερβολική τεχνολογική ανάπτυξη και οι συνεχώς μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες είναι φαινόμενα που παρατηρούνται καθημερινά γύρω μας. Οι Ξηρασίες, οι πλημμύρες, η αποψίλωση των δασών, η αποστράγγιση των υδάτινων πόρων και οι εφαρμογές μη βιώσιμων πρακτικών έχουν κυριολεκτικά λεηλατήσει τη γη μας.

Η διάβρωση του εδάφους, η απώλεια βιοποικιλότητας και η μείωση της γονιμότητας της γης είναι τα κλασικά συμπτώματα υποβάθμισης του εδάφους που αυτά επιφέρουν μείωση ή απώλεια της βιολογικής ή οικονομικής παραγωγικότητας και ποικιλότητας αρδευόμενων και μη γεωργικών εδαφών, βοσκοτόπων και δασών, με σοβαρό αντίκτυπο στην οικολογία του τόπου και στην ποιότητα ζωής των κατοίκων των επηρεαζόμενων περιοχών.

«Απερήμωση», χαρακτηρίζεται ως η υποβάθμιση των γαιών που προκαλείται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κλιματολογικών αλλαγών και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Το φαινόμενο αυτό που επηρεάζει πολλές χώρες του πλανήτη, ανάμεσα τους και την Κύπρο, και οδηγεί στην απώλεια της παραγωγικότητας των εδαφών με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των γαιών.

Η απερήμωση έχει αναγνωριστεί ως ένα πολύ σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα με δυσμενείς επιπτώσεις στη διαβίωση των κατοίκων των επηρεαζόμενων περιοχών. Η παγκόσμια ανησυχία για τα αίτια που προκαλούν την απερήμωση οδήγησε το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίηση ISO στη δημιουργία της ομάδας εργασίας για εκπόνηση του προτύπου ISO /DIS 14055-1 «Εnvironmental Management-Guidelines for establishing good practices for combating land degradation and desertification-Part 1:Good practices framework,details guidelines for establishing good practices to combat land degradation.”

Το εν λόγω πρότυπο απευθύνεται στους διαχειριστές γης, στους τεχνικούς εμπειρογνώμονες και στους τεχνοκράτες που ασχολούνται με χάραξη στρατηγικής σε εθνικό ή παγκόσμιο επίπεδο και βρίσκονται στην προσπάθεια για θέσπιση διαδικασιών που αφορούν την καταπολέμηση των επιπτώσεων της υποβάθμισης του εδάφους. Το πρότυπο αναφέρεται σε κατευθυντήριες οδηγίες για τη θέσπιση ορθών πρακτικών για την καταπολέμηση της υποβάθμισης του εδάφους και της απερήμωσης. Επιπρόσθετα, το πρότυπο αυτό θα συμβάλει όχι μόνο στην καταπολέμηση της υποβάθμισης του εδάφους αλλά παράλληλα και στην παροχή βοήθειας για την αποκατάσταση των εδαφών που έχουν επηρεαστεί με βασικό στόχο είναι την βελτίωση της παραγωγικότητας, της βιοποικιλότητας και γενικά την ενίσχυση της βιώσιμης διαχείρισης του εδάφους.

Οι βασικές αρχές που ορίζονται στο εν λόγω πρότυπο είναι η ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών, η διαφάνεια όσο αφορά τις τελικές αποφάσεις και ο σεβασμός στην κοινωνία (κοινωνική ευθύνη)έχοντας ως γνώμονα τις επιπτώσεις των αποφάσεων και των δράσεων στο κοινωνικό σύνολο και το περιβάλλον. Η άριστη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων με κύριο στόχο Θα εντείνει τις προσπάθειες για οσo το δυνατό καλύτερο αποτέλεσμα.

Επιδίωξη όλων μας πρέπει να είναι η ορθολογιστική χρήση των εδαφών για την αντιμετώπιση της απερήμωσης και τη διασφάλιση ενός αειφόρου, βιώσιμου περιβάλλοντος για τη δική μας γενιά αλλά και για τις επόμενες .Τα «κουρασμένα» χωράφια, οι «εξαντλημένοι» υδροφόροι ορίζοντες και τα «γυμνά» βουνά είναι καίρια ζητήματα, τα οποία χρήζουν άμεσης δράσης και για αυτό πρέπει να είμαστε συνεχώς σε επαγρύπνηση για να εξευρεθούν λύσεις .

Μέσα σε λιγότερο από ένα αιώνα η εύφορη γη άρχισε να μειώνεται σε αντίστροφη μέτρηση ανάλογα με την ανάπτυξη. Η ερημοποίηση είναι ένα φαινόμενο που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη και πρέπει να βρεθεί λύση. Το ISO/DIS 14055-1 μπορεί να είναι ένα βασικό εργαλείο για απόκτηση της κατάλληλης τεχνογνωσίας, που θα οδηγεί στην πραγμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης και θα αυξήσει την ποιότητα της ζωής των πολιτών, χωρίς να μειώνει τις κοινωνικές και οικονομικές παροχές.

Το προσχέδιο του προτύπου ISO/DIS 14055-1 έχει εκπονηθεί από την Διεθνή Επιτροπή Τυποποίησης ISO TC 207 Environmental Management.Σύμφωνα με τις τελευταίες ενδείξεις το πρότυπο έχει θετικά σχόλια και αναμένεται η έκδοση του στις αρχές του 2017.

Εάν επιθυμείτε μπορείτε να μελετήσετε το προσχέδιο του προτύπου στο Κέντρο Πληροφόρησης & Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ) του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης.

 

H Άννα Διονυσίου, είναι Λειτουργός Τυποποίησης στο CYS, Πολιτικός Μηχανικός