* της Έλενας Δημοσθένους

H ποιότητα στον τομέα υγείας μιας χώρας αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση, όχι μόνο για την κοινωνία, αλλά και την οικονομία της, και ανέκαθεν γίνεται λόγος για τις βελτιώσεις που χρειάζονται, την ικανοποίηση των ασθενών κ.α. Συχνά όμως, η ποιότητα στην υγεία εκλαμβάνεται ως μια ιδανική κατάσταση, την οποία όλοι επιθυμούν, αλλά που δεν είναι εφικτή λόγω διαφόρων παραγόντων όπως είναι π.χ. η οικονομική κρίση, η έλλειψη πόρων κ.α. Μήπως αυτό, έστω και εν μέρει, αποτελεί δικαιολογία; Μήπως υπάρχουν εργαλεία βελτίωσης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα; Τι είναι τελικά η ποιότητα στον τομέα της υγείας;

Σίγουρα δεν είναι κάτι απλό, αφού η ποιότητα στην υγεία δεν αφορά μόνο ένα γιατρό και μια σωστή διάγνωση, αλλά αγγίζει οποιονδήποτε και οτιδήποτε συμβάλλει άμεσα ή έμμεσα στη λειτουργία ενός νοσοκομείου, κλινικής ή άλλης υπηρεσίας παροχής υγείας. Πολύ γρήγορα όμως μπορεί να απαντηθεί η αντίθετη ερώτηση. Τι δεν είναι ποιότητα στην υγεία; Σίγουρα δεν είναι ποιότητα στην υγεία:

  • Τα λάθη στη φαρμακευτική αγωγή
  • Η έλλειψη ξεκάθαρων διαδικασιών
  • Η έλλειψη ξεκάθαρων αρμοδιοτήτων και ευθυνών
  • Η απώλεια ή/και έλλειψη στοιχείων σε φακέλους ασθενών
  • Η αμέλεια συντήρησης εγκαταστάσεων
  • Η χρήση ακατάλληλου εξοπλισμού
  • Η έλλειψη επικοινωνίας και πληροφόρησης
  • Τα αυξημένα ατυχήματα και συμβάντα
  • Οι αδικαιολόγητες καθυστερήσεις

Όλα τα πιο πάνω έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση των παραπόνων, τη δυσαρέσκεια των ασθενών, και επιπλέον, τη δυσφήμιση, την έλλειψη εμπιστοσύνης, αλλά και το αυξημένο κόστος για τους παροχείς υγείας.  Αιτίες για τα πιο πάνω είναι πολύ συχνά η κακή οργάνωση και η λανθασμένη διαχείριση. Σε ένα τομέα υψίστης σημασίας όπως είναι αυτός της υγείας, η σωστή, αποτελεσματική και αποδοτική διαχείριση και οργάνωση, δεν είναι πολυτέλεια αλλά απαραίτητη ανάγκη.

Η εφαρμογή του διεθνούς και Ευρωπαϊκού προτύπου CYS EN ISO 9001 «Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας – Απαιτήσεις» αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την υλοποίηση του πιο πάνω στόχου, και εφαρμόζεται όλο και περισσότερο στις υπηρεσίες υγείας στην Ευρώπη αλλά και παγκόσμια. Επιπλέον, η εφαρμογή εξειδικευμένων προτύπων για νοσοκομεία, διαπιστευμένων από το διεθνή οργανισμό ISQua (International Society for Quality in Healthcare) μπορεί να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη λειτουργία τους.

Η σωστή εφαρμογή όλων των πάνω προτύπων μπορεί να επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σε όλα τα επίπεδα ενός νοσοκομείου ή κλινικής όπως π.χ., τη βελτίωση της εσωτερικής οργάνωσης και επικοινωνίας, την ιχνηλασιμότητα πληροφοριών και αρχείων, τη μείωση λαθών και κόστους, τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των διεργασιών, τη δημιουργία εμπιστοσύνης σε ασθενείς, συνεργάτες και προμηθευτές, την καλύτερη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού και πόρων, την προώθηση της συνεχούς βελτίωσης κ.α. Επιπλέον συμβάλλει στην καλύτερη παρακολούθηση των οικονομικών και διοικητικών στόχων, στην καλύτερη διαχείριση παραπόνων, στην αύξηση της ικανοποίησης ασθενών και προσωπικού, στη μείωση επιπτώσεων σε νομικές υποθέσεις, την αύξηση της κερδοφορίας, και τη βελτίωση της εικόνας και της φήμης του οργανισμού.

Είναι παραδεκτό από όλους ότι οι καιροί είναι δύσκολοι, με πολλές προκλήσεις. Ο δρόμος προς τη διασφάλιση της ποιότητας στην υγεία στην ιδανικότερη της μορφή, δεν αμφιβάλλει κανείς ότι είναι μακρύς, όμως η αναβολή δεν μειώνει αυτή την απόσταση. Τα εργαλεία υπάρχουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να βοηθήσουν σε αυτή τη διαδρομή.  Ας τα χρησιμοποιήσουμε. Ας ξεκινήσει αυτή τη διαδρομή χωρίς τις τέλειες συνθήκες, γιατί τέλειες συνθήκες δεν υπάρχουν.

*Η Έλενα Δημοσθένους (BSc Χημεία, ΜΒΑ) εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).