Το τρίπτυχο Ήλιος-Άμμος-Θάλασσα αποτελεί τον πυρήνα της προβολής μιας χώρας στο εξωτερικό, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών. Ιδιαίτερα στη χώρα μας, όπου ο τουρισμός κατέχει κεντρική θέση για την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη της, είναι σημαντικό να διατηρούμε τις 3 αυτές συνιστώσες σε εξαιρετική ποιότητα. Μέχρι πρότινος, η καθοδήγηση σχετικά με τη διαχείριση παραλιών βρισκόταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα με

αποτέλεσμα να επικρατούσε μια άναρχη οργάνωση των παραλιών. Είτε αυτό ονομάζεται θάλασσα, είτε αμμουδιά, είτε ήλιος, οι παραλίες έχουν μια μαγική ιδιότητα να προσελκύουν κάθε λογής ανθρώπους από διάφορα μέρη του πλανήτη. Πέρα από τουριστικούς σκοπούς, οι παραλίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της οικολογίας και για αυτό υπάρχει η ανάγκη να διατηρούνται πάντα καθαρές, οργανωμένες και ασφαλείς. Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, η σωστή διαχείριση των παραλιών γίνεται ιδιαίτερα εύκολη υπόθεση με την έκδοση του πρώτου Διεθνούς Προτύπου για τις παραλίες.

Το Διεθνές Πρότυπο ISO 13009:2015: Beaches: Tourism and Related Services: Requirements and Recommendations for beach operation. (Παραλίες: Τουρισμός και συναφείς υπηρεσίες: Απαιτήσεις και Συστάσεις για τη Λειτουργία των Παραλιών), προβάλει κατευθυντήριες γραμμές που αφορούν στη λήψη σωστών αποφάσεων, μέσω καλών πρακτικών εφαρμογής, και απευθύνεται προς τους διαχειριστές των παραλιών. Αφορά κάθε τύπου και μεγέθους παραλία και στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής ομορφιάς της παραλίας.

Πέρα από τον καθαρά διαχειριστικό χαρακτήρα του προτύπου, το πρότυπο αναφέρεται και σε παρεμφερείς υπηρεσίες εξίσου σημαντικές για τη σωστή διαχείριση μιας παραλίας. Οι υπηρεσίες αυτές είναι η εκπαίδευση και ενημέρωση για την ασφάλεια στο νερό και στο χώρο της παραλίας, η καθαριότητα της παραλίας, η υγιεινή των λουόμενων, η προσβασιμότητα και σηματοδότηση της παραλίας, η διαχείριση νερού και αποβλήτων, η παροχή πρώτων βοηθειών και ο καθορισμός ζωνών δραστηριοτήτων αναψυχής. Το ISO 13009:2015 είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τις επιτροπές διαχείρισης παραλιών, τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, τους ιδιοκτήτες των ξενοδοχειακών καταλυμάτων, τις εργοληπτικές εταιρείες, τις τοπικές αυτοδιοικήσεις και άλλους. Εφαρμογή του εν λόγω προτύπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως εργαλείο μάρκετιγκ. Η προβολή και η αύξηση στην τουριστική κίνηση που μπορεί να φέρει η όμορφη οργάνωση της παραλίας, είναι ένα άλλος σημαντικός πυλώνας που προνοεί το πρότυπο και ο οποίος δύναται να συμβάλει στην προσέλκυση κεφαλαίων και επενδύσεων με ευεργετικά αποτελέσματα για τη γύρω περιοχή. Οι επενδυτές και οι επισκέπτες θα συμβάλλουν με τον τρόπο αυτό, στη δημιουργία έργων και στην ανάπτυξη των εμπορικών/τουριστικών υπηρεσιών της γύρω περιοχής.

Μέσω του προτύπου, λαμβάνονται μέτρα και γίνονται εισηγήσεις για ενέργειες έτσι ώστε οι δραστηριότητες αναψυχής να διεξάγονται μέσα σε κοινωνικά υπεύθυνο πλαίσιο στο οποίο προτεραιότητα να έχουν η ασφάλεια και η υγεία των επισκεπτών. Για την αποτελεσματική εφαρμογή του ISO 13009 απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διενέργεια αξιολόγησης επικινδυνότητας (risk assessment) της παραλίας. Η αξιολόγηση θα υποδείξει τους κινδύνους και τις αδυναμίες στις οποίες θα δοθεί έμφαση κατά τον αναπρογραμματισμό της παραλίας από τους διαχειριστές. Ένα πρότυπο ιδιαίτερα βοηθητικό για τους διαχειριστές των παραλιών το οποίο προσφέρει μεταξύ άλλων, λίστα ελέγχου (check list) των ελάχιστων κριτηρίων που οφείλει κάθε παραλία να διαθέτει σε θέματα υπηρεσιών και υποδομής.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μελετήσουν το πρότυπο χωρίς οποιαδήποτε επιβάρυνση ή/και να το αγοράσουν στο Κέντρο Πληροφόρησης και Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ) του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS). Η προμήθεια του προτύπου μπορεί επίσης να γίνει πολύ εύκολα σε ηλεκτρονική μορφή από την ιστοσελίδα του CYS (www.cys.org.cy).

* Η Μαριλένα Νικολάου εργάζεται ως Λειτουργός Διοίκησης και Διεθνών Σχέσεων στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).